Jodium is essentieel voor schildklierhormonen (T3/T4) die het metabolisme, de groei en de neurologische ontwikkeling reguleren. Voor de mechanismen, inname en veiligheid, zie de professionele fiche ODS – Jodium.
Top 15 — voedingsmiddelen rijk aan jodium
Indicatieve waarden (µg/100 g of per portie) en duidelijke variaties afhankelijk van soort, seizoen, diervoeding, verrijking en zoutgehalte. Voor precieze waarden, gebruik de Ciqual-tabel (ANSES) en FoodData Central.
- Algen (kombu/kelp, wakame, nori): zeer variabel, soms zeer hoog
- Kabeljauw/heek: ~100–200 µg/100 g
- Zalm/forel/makreel: ~30–100 µg/100 g
- Schelp-/schaaldieren (garnalen, oesters, mosselen): ~40–150 µg/100 g
- Gejodeerd zout: variabel afhankelijk van joderingsgraad (controleer het etiket)
- Melk: ~20–50 µg/100 ml (afhankelijk van voeding van de kudde)
- Yoghurt: ~30–50 µg/100 g
- Kazen: ~10–30 µg/100 g
- Eieren: ~20–50 µg/100 g (≈ 15–25 µg/ei)
- Brood (gejodeerd zout): variabel afhankelijk van gebruik van gejodeerd zout
- Lever: ~20–60 µg/100 g
- Tonijn in blik: ~30–70 µg/100 g
- Mineraalwater: sporen tot matig (controleer het etiket)
- Verse kazen: ~10–25 µg/100 g
- Verrijkte producten: variabel (controleer het etiket)
Praktische porties
Voorbeelden: 150 g kabeljauw ≈ 150–300 µg; 2 eieren ≈ 30–50 µg; 1 glas melk (200 ml) ≈ 40–100 µg afhankelijk van de herkomst.
Tips voor optimale absorptie
- Gejodeerd zout: nuttig wanneer de voedingsinname laag is; controleer de etikettering (joderingsgraad).
- Goitrogenen (rauwe kruisbloemigen, cassave, soja): in hoge dosis en bij lage jodiuminname, kunnen ze de hormoonsynthese remmen; koken vermindert het effect.
- Zwangerschap/borstvoeding: verhoogde behoeften; geef de voorkeur aan opvolging en een voeding met regelmatige bronnen.
Richtlijnen/dag (aanbevolen inname)
Gebruikelijke richtlijnen: ≈ 150 µg/dag bij volwassenen, ≈ 220 µg/dag zwangerschap, ≈ 290 µg/dag borstvoeding. Zie professionele samenvatting jodium en referentiewaarden.
| Populatie | Dagelijkse richtlijn |
|---|---|
| Volwassenen | ≈ 150 µg/dag |
| Zwangerschap | ≈ 220 µg/dag |
| Borstvoeding | ≈ 290 µg/dag |
Risico's, interacties en voorzorgsmaatregelen
- Overschot: risico op schildklieraandoeningen (hypo/hyper) bij gevoelige personen; gebruikelijke internationale UL ~1.100 µg/dag (sommige EU-referenties lager). Zie veiligheidsrubriek ODS.
- Algen: zeer variabele gehalten (bijv. kombu/kelp vaak zeer hoog); beperk de frequentie en controleer de producten.
- Medicijnen: voorzichtigheid met bepaalde antischildkliermiddelen/amiodaron; professioneel advies aanbevolen.
Bronnen en meer informatie
- Mechanismen, behoeften, veiligheid: professionele fiche ODS – Jodium.
- Tabellen: Ciqual-tabel (ANSES), FoodData Central (USDA).
- EU-richtlijnen: voedingsreferentiewaarden.
